Zakaz stosowania opakowań plastikowych przy sprzedaży owoców i warzyw obowiązuje we Francji od 1 kwietnia 2022 roku gdzie weszła w życie ustawa dotycząca gospodarki o obiegu zamkniętym i przeciwdziałania marnowaniu żywności. Podobne przepisy są właśnie przygotowywane w Hiszpanii.
Absurdalny zakaz, który wbrew pozorom zaszkodzi żywności
Zdaniem Copa-Cogeca przepisy zakazujące stosowania opakowań plastikowych do sprzedaży warzyw i owoców doprowadzą do:
- wzrostu marnotrawienia żywności w przypadku produktów bardzo łatwo psujących się;
- wzmożonego ryzyka wystąpienia nieuczciwych praktyk handlowych i nadużyć;
- pojawienia się przeszkód dla swobodnego przepływu towarów i poprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego.
Wprowadzenie zakazu będzie miało negatywny wpływ na handel wewnątrzwspólnotowy oraz eksport. We Francji już odnotowano spadek zamówień składanych przez lokalnych dystrybutorów na importowane warzywa i owoce. Dlatego zdaniem Copa-Cogeca takie przepisy krajowe podejmowane bez konsultacji na poziomie unijnym, stanowią pogwałcenie artykułu 34 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który mówi, że: „Ograniczenia ilościowe w przywozie oraz wszelkie środki o skutku równoważnym są zakazane między Państwami Członkowskimi”.
Wysokie koszty alternatywnych opakowań
Zakaz stosowania opakowań plastikowych nie bierze pod uwagę, że producenci nie mają sensowniej alternatywy dla obecnych opakowań warzyw i owoców, w tym produktów oddających wilgoć czy w ogóle mokrych. Z kolei przejście na opakowania papierowe będzie kosztować. Papierowy worek kosztuje ok. 15-20 eurocentów, a plastikowy 3 eurocenty.
Wzrost kosztów będzie musiał być, jak to zwykle bywa, pokryty prawdopodobnie przez dwa skrajne ogniwa łańcucha żywnościowego: producentów i konsumentów. Jest to ponadto sprzeczne z celem UE, jakim jest promowanie konsumpcji warzyw i owoców w ramach zrównoważonej i zróżnicowanej diety.
Co trzeba zrobić?
Dlatego Copa-Cogeca widząc potrzebę ograniczenie zbędnych opakowań wykonanych z materiałów pochodzenia kopalnego proponuje pilną harmonizację przepisów unijnych wraz z ustaleniem realistycznych celów w zakresie recyclingu, ponownego użycia i prewencji, którym będzie towarzyszył rozsądny harmonogram.
Tak długo jak nie będą dostępne korzystniejsze dla środowiska rozwiązania alternatywne, zakaz stosowania plastikowych opakowań do sprzedaży świeżych warzyw i owoców będzie mieć negatywny wpływ na zapobieganie uszkodzeniom świeżych warzyw i owoców, okres ich trwałości, a co za tym będzie przyczyniać się do marnowanie żywności.
Dyskryminacja owoców i warzyw
Co więcej zdaniem Copa-Cogeca takie przepisy krajowe są niezgodne z unijnymi przepisami. Dyrektywy dążą bowiem m.in. do ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, usprawnienia zarządzania odpadami czy zajmują się kwestiami recyclingu. Ale nigdzie nie mówią, że należy wprowadzić zakaz stosowania plastikowych opakowań tylko do sprzedaży świeżych warzyw i owoców.
wk
fot. unsplash