Założenie uprawy czy to sadu owocowego, plantacji krzewów owocowych czy truskawek z materiału szkółkarskiego, który spełnia wymagania jakościowe i zdrowotne to jeden z ważniejszych czynników gwarantujących sukces produkcji. Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa przedstawia najważniejsze ubiegłoroczne wyniki.
W roku 2021 przez PIORiN zostały wykonane oceny 684,39 hektarów upraw materiału szkółkarskiego. Ocena ta została przeprowadzona w aż 271 gospodarstwach. Przypomnijmy, że w roku 2001 taka ocena odbyła się w aż 1116 gospodarstwach szkółkarskich. Na przestrzeni 20 lat liczba gospodarstw, które trudnią się produkcją materiału szkółkarskiego, który jest kwalifikowany i elitarny zmniejszyła się czterokrotnie, a powierzchnia zmalała o 25%.
Powierzchnia elitarnych i kwalifikowanych upraw szkółkarskich (ha i liczba gospodsraw) w latach 2012-2021.
Do przodujących województw w produkcji kwalifikowanego materiału szkółkarskiego należą lubelskie i mazowieckie.
Szkółki drzew owocowych
W roku 2021 produkcja kwalifikowanych drzewek owocowych przekroczyła 10 milionów sztuk, co dawało uprawe na powierzchni około 300 ha.
Liczba drzewek owocowych kwalifikowanych i CAC wyprodukowanych w latach 2012-2021
80% stanowiły drzewka jabłoni w tym takie odmiany między innymi jak:
- Golden Delicious i jego mutanty (Golden Delicious Reinders, Camspur);l
- Szampion i jego mutanty (Szampion Reno, Szampion Arno, Reno 2)
- oraz Idared i jego czerwone mutanty (Najdared, Idaredest).
Szkółka drzew owocowych
Plantacje podkładek wegetatywnych
Na powierzchni blisko 130 hektarów, podkładki rozmnażane były w sposób wegetatywny. Największy udział miały:
- podkładki stosowane dla jabłoni: M9, M9T337, M26, P60 i M7.
Plantacja mateczna podkładek wegetatywnych
Plantacje sadzonek truskawek
Świadectwa oceny potwierdzające spełnienie wymagań przyznano aż dla 65 milionów sztuk.
Liczba sadzonek truskawek kwalifikowanych i CAC wyprodukowanych w latach 2012-2021
Do najpopularniejszych odmian w kwalifikowanym materiale należały:
- Camarosa;
- Nabila;
- Flair;
- Honeoye i Grandarosa.
Plantacja mateczna sadzonek truskawek
Materiał CAC – alternatywa dla materiału szkółkarskiego
Zastosowanie materiału CAC jest alternatywą dla kwalifikowanych materiałów szkółkarskich. Różnica polega w ocenie. Ocena jest przeprowadzana przez dostawcę.
Zestawienia wyprodukowanego materiału szkółkarskiego w ostatnim 10-leciu wyraźnie wskazują, że produkcja zarówno drzewek owocowych jak i krzewów owocowych czy sadzonek truskawek w kategorii CAC znacznie przewyższa produkcję materiału kwalifikowanego.
W produkcji materiału CAC pierwsze miejsce zajmuje województwo podkarpackie. Kolejne należą, podobnie jak w przypadku materiału kwalifikowanego, do województw lubelskiego i mazowieckiego.
Liczba krzewów jagodowych kwalifikowanych i CAC wyprodukowanych w latach 2012-2021
Plantacja mateczna sadzonek porzeczki czarnej
Bernat Patrycja na podstawie PIORiN
Fot: PIORiN
