Ochrona herbicydowa cebuli - Karolina Jazic
Zgorzel siewek jest poważną chorobą w uprawie cebuli. Powodują ją patogeny Pythium spp., Fusarium spp., Rhizoctonia spp., Phytophthora i Alternaria spp. Porażają młode rośliny – od kiełkowania do 3 tygodni po wschodach. Objawem jest brunatnienie kiełków przed wschodami, a po wschodach widać brązowe plamki oraz przewężenia u podstawy łodygi, a potem zamieranie. Dużym zagrożeniem jest fuzaryjne gnicie cebuli od piętki. W ochronie najważniejsze znaczenie ma płodozmian oraz agrotechnika (dobre stosunki powietrzno-wodne w glebie, dobra struktura, brak zaskorupiania). Uzupełnieniem tego może być środek Xilon WP. Zawiera Trichoderma asperellum T34. To szczep, który szybko się namnaża w glebie, dlatego skuteczna jest mała dawka – 0,25 kg/ha. Aplikacja jest w formie oprysku i wymieszania z glebą, przed siewem lub sadzeniem roślin. Jest zarejestrowany w uprawie cebuli, szalotce, czosnku i porze przeciwko zgorzeli siewek, powodowanej przez Fusarium spp. i Pythium spp. Grzyb pasożytuje patogen i redukuje jego zdolność do infekcji. Produkuje enzymy dla niego toksyczne, tworzy barierę wokół korzeni i wzmacnia system odporności rośliny.
Herbicydy dostosowuje się w zależności od fazy rozwojowej cebuli. Po siewie 3–4 dni można zastosować Pendigan Strong 2 l/ha. Na krótko przed wschodami glifosat 360 g/l – 2 l/ha. Należy przed zabiegiem upewnić się, czy cebula nie główkuje, zalecane jest użycie dużej ilości wody – 400 l/ha. W fazie zgiętego kolanka zalecana jest Pendimetalina 400 g/l w dawce 0,25 l/ha. W tym okresie ważna jest dobra warstwa woskowa szczypioru. Preparat stosować, gdy wyrównanie na polu jest wysokie. Jeśli część cebuli jest w fazie flagi, to należy zmniejszyć dawkę preparatu. Nie wykonywać zabiegu w warunkach stresowych oraz poniżej 4°C. W fazie flagi rośliny są narażane na fitotoksyczność i nie wykonuje się wtedy zbiegu. Potem w fazie 2 i 3 liści właściwych można stosować preparaty, takie jak Lentagran 0,25–0,5 l/ha, Bandur 0,1–0,3 l/ha i Pendimetalina 0,5 l/ha. Pod koniec czerwca można stosować Fantasia 800 EC lub Wing P. Kombinacja ta ma zapobiec zachwaszczeniu wtórnemu. Stosować można tylko i wyłącznie środki doglebowe, zastosowane z dużą ilością wody na ha.
Przy zabiegach powschodowych należy zwrócić uwagę na warstwę woskową (zabezpiecza przed fitotoksycznością), temperaturę, fazę rośliny uprawnej, fazę chwastów, nie mieszać z graminicydami, nawozami czy adiuwantami. Prolonger można zastosować w celu zabezpieczenia cebuli przed fitotoksycznym działaniem w dawce 0,6 l/ha. Zabieg wykonuje się na liście suche, maksymalnie 36 godzin przed zastosowaniem herbicydu do 4. liścia właściwego cebuli.
Limocide to preparat biologiczny (olejek pomarańczowy) zwalczający wciornastki poprzez działanie mechaniczne. Dobrze jest go stosować łącznie z insektycydem np. Kobe 20 SP lub Movento 100 SC.
Katarzyna Gładka, Bayer
W uprawie cebuli duże szkody wyrządza mączniak rzekomy cebuli. Źródłem infekcji jest grzybnia. Od zakażenia przez inkubację do ponownego zarodnikowania mija 6–9 dni. Kolejną chorobą jest stemphylium. Lubi wysoką wilgotność powietrza i wysoką temperaturę do 25°C. Objawy to początkowo jasnobrązowe, eliptyczne plamy na liściach, które prowadzą do zasychania. Pojawiają się na starszych liściach. Infekcji sprzyja uszkodzenie gradowe, stres. Wtórnie na liściach występuje alternarioza. Przyspiesza załamywanie szczypioru. Preferuje ciepłą i wilgotną pogodę (21–24°C).
W ochronie zarejestrowany jest Infinito 687,5 SC w dawce 1,6 l/ha plus zwilżacz oraz Luna Experience 400 SC w dawce 0,5 l/ha. Fandango 200 EC ogranicza występowanie stemphylium w dawce 1–1,25 l/ha. Ze szkodników duże szkody wyrządza wciornastek. Powodują je osobniki dorosłe (czarne lub brunatne) i larwy (jasnożółte). Objawem żerowania są drobne, podłużne białosrebrzyste plamy. Szczypior w miejscu żerowania wciornastków załamuje się i zasycha wcześniej niż zdrowe rośliny. Im jest cieplej, tym populacja rozwija się szybciej, a osobników jest więcej. Zabiegi opryskiwania należy wykonać 2 lub 3 razy, co 7 dni zarejestrowanymi preparatami, takimi jak Decis Mega 50 EW w dawce 0,15 l/ha. Movento 110 OD w dawce 0,75 l/ha ma wysoką skuteczność i długi okres działania. Jest to preparat systemiczny. Aby zapewnić lepsze wchłanianie substancji czynnej do tkanek roślinnych, zaleca się zastosowanie go łącznie z preparatami rozpuszczającymi nalot woskowy i ułatwiającymi wchłanianie, np. Fitter EW. Movento wchłania się tylko przez liście, dlatego ważna jest liczba i powierzchnia liści. Środek należy stosować w fazie BBCH 13–47. Preparat aktywuje się dopiero, gdy szkodnik odżywi się chronioną rośliną. Efekt działania preparatu nie jest więc widoczny bezpośrednio po wykonaniu zabiegu.
Nawożenie cebuli, Iwona Polewska-Jankowiak
Sukces uprawy jest uzależniony od nawożenia i trzeba je zacząć od analizy gleby. Nawożenie stanowi około 8% wszystkich kosztów produkcji. Cebula ma wysokie zapotrzebowanie na mikroskładniki – cynk, miedź, mangan. Do wytworzenia 10 t/ha plonu pobiera 20 kg N, 5 kg P, 15 kg K, 2 kg Mg i 17 kg Ca. Przy nawożeniu bez analizy gleby orientacyjne dawki nawozu wynoszą N – 140–160 kg/ha, P2O5 90–120 kg/ha, K2O 170–220 kg/ha. Cebula należy do roślin wrażliwych na chlorki. Jeśli wprowadzamy potas w formie chlorkowe,j to tylko jesienią. W ofercie firma ma nawozy bezchlorkowe z gamy Rosafert. Ponadto ASX Complex Mn Forte, który jest mieszanką mikroskładników pokarmowych schelatowanych EDTA, zawiera wysoką koncentrację manganu, bo aż 6%, co jest istotne w uprawie cebuli.
Azot można zastosować jednorazowo, gdy dawka nie przekracza 100 kg/ha. Nawożenie pogłówne tym składnikiem należy rozpocząć w połowie maja, gdy roślina ma 2–3 liście długości 10–15 cm i zakończyć w połowie czerwca. Azot można dostarczyć w siarczanie amonu, saletrze amonowej czy r.s.m. albo za pomocą Rhizosum N plus. Ten ostatni preparat zawiera wyselekcjonowany szczep bakterii Azotobacter salinestris. Ma on zdolność wiązania azotu atmosferycznego. Zalecana dawka to 25–50 g/ha 1–2 razy w sezonie. Aby zapobiec degradacji gleb, warto wprowadzać Rosahumus. To nawóz organiczno-mineralny, zawierający kwasy humusowe, potas i żelazo. 1 kg Rosahumusu odpowiada zawartości kwasów humusowych z ok. 30 t obornika.
Jak przygotować cebulę do przechowywania?
Cebula musi być zdrowa i w dobrej kondycji. Jeśli jest słaba, ma większą skłonność do wypuszczania korzeni i szczypioru podczas długiego przechowywania, a panujące w przechowalni warunki mogą w znaczny sposób obniżyć jej jakość. Do długiego przechowywania najlepiej nadaje się cebula z siewu wprost do gruntu. Warto więc w okresie wegetacji nawozić ją krzemem za pomocą ASX Krzem plus (wzmacnia ściany komórkowe), miedzią (ASX Cu 15%, Viflo Cu-B, Omex Zynergy), wapniem (CaTS, Metalosate Ca, Calciminal, Viflo Cal S). Maral czy Viflo Cu-B to biostymulatory, które poprawiają fotosyntezę, wpływają na zawartość wody w komórkach oraz aktywność enzymów antyoksydacyjnych.
opr. Marta Szyperek
fot. envatoelements
