W zeszłym roku Ukraina miała najniższą cenę cebuli w Europie
- Nie uważam, żeby to był wielki sukces – powiedział Andriy Yarmak, ekonomista departamentu inwestycji Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO).
- Przez cały poprzedni sezon cena na cebulę na Ukrainie pozostawała na rekordowo niskim poziomie – około 9 centów amerykańskich za kg, mimo że ceny w Unii Europejskiej były znacznie wyższe. Ukraina pozostała krajem o najniższej cenie cebuli na świecie przez cały sezon, a średnia cena eksportu w ubiegłym roku była najniższa od czterech lat. Wskazuje to na nieefektywność wysiłków eksportowych i niskie parametry jakościowe, ponieważ ukraińscy hodowcy warzyw nadal koncentrują się na uprawie surowców, a nie gotowych produktów. Gdyby produkcja cebuli na Ukrainie początkowo koncentrowała się na standardach jakości UE, a handlowcy i/lub producenci systematycznie zajmowali się promocją eksportu, mógłby być rekordowy, a średnia cena produktów byłaby znacznie wyższa. Według moich szacunków Ukraina była w stanie wyeksportować w ubiegłym sezonie ponad 100 tys. ton cebuli, co pomogłoby zwiększyć dochody rolników o co najmniej 50% – wyjaśnia ekspert.
Wielu małych ukraińskich rolników zrezygnowało z uprawy cebuli w wyniku niskich cen, które utrzymywały się przez cały ostatni sezon. Dlatego ceny hurtowe cebuli są obecnie dwa razy wyższe niż rok wcześniej w tym okresie. Jak widać, wzrost cen nastąpił nie dzięki zwiększeniu eksportu i jakości produktów, ale dzięki faktycznej rezygnacji z produkcji części producentów i zmniejszeniu podaży. W związku z tym w nowym sezonie najprawdopodobniej eksport cebuli ponownie znacznie spadnie.
Ukraina wysyła cebulę do coraz większej liczby krajów
Jednak pewnym pozytywnym momentem można nazwać znaczące rozszerzenie geografii eksportu ukraińskiej cebuli w sezonie 2020/21. Ponad połowa całej cebuli została dostarczona do Unii Europejskiej. Ponadto produkty były dostarczane w znacznych ilościach do ponad 10 krajów UE, ale główne ilości cebuli zostały wywiezione do Rumunii – ponad 40% całego eksportu. Pocieszające jest to, że 18% cebuli zostało dostarczonych do krajów Bliskiego Wschodu – mniej więcej tyle samo, co do krajów Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP). Co więcej, na Bliskim Wschodzie liczba nabywców cebuli z Ukrainy nadal się powiększała, a głównymi importerami były Irak i Turcja. A w WNP ukraińska cebula była kupowana w dużych ilościach tylko przez Białoruś, Azerbejdżan i Mołdawię.
W Azji najważniejszym importerem cebuli z Ukrainy był Bangladesz, który po raz pierwszy kupił prawie 2 tys. ton ukraińskich warzyw. Rozszerza się również handel owocowo-warzywny Ukrainy z Malezją, która oprócz jabłek i jagód zaczęła kupować duże ilości ukraińskiej cebuli. W sezonie 2020/2021 do Malezji wyeksportowano ponad 470 ton cebuli z Ukrainy. Ogólnie rzecz biorąc, kraje azjatyckie stanowiły około 9% wszystkich dostaw eksportowych cebuli.
Pozytywnym punktem jest również pierwszy systemowy eksport ukraińskiej cebuli do krajów Afryki Subsaharyjskiej. Ponad 350 ton cebuli dostarczono do Kamerunu, a 140 ton do Sierra Leone. Kilka innych krajów afrykańskich importowało około 50 ton cebuli z Ukrainy. Jest to bardzo ważne, ponieważ Afryka jest najważniejszym rynkiem zbytu dla największego światowego eksportera – Holandii.
Podsumowując, eksport ukraińskiej cebuli okazał się dość dobrze zróżnicowany. Dla Ukrainy dobrze byłoby wspierać te kanały sprzedaży również w nowym sezonie, jednak na razie koniunktura cenowa nie jest do tego idealna.
