W numerze 12/2015 „WiOM” informowaliśmy o zmianach w ustawie o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt inwentarskich. Kolejne zmiany polegają m.in. na:
- podtrzymaniu dopłat z budżetu w wysokości do 65% składki ubezpieczeniowej,
- podwyższeniu wysokości stawek taryfowych od łącznego ubezpieczenia upraw od rodzajów ryzyka z 6% do 9 %, a w przypadku upraw na użytkach rolnych klasy V do 12%, a klasy VI do 15%.
W poprzednich uregulowaniach do upraw warzyw gruntowych, chmielu, tytoniu, drzew i krzewów owocowych, roślin strączkowych (w przypadku stawek przekraczających 5% sumy ubezpieczenia, a w przypadku rozdzielenia rodzajów ryzyka – do 6%), dopłaty z budżetu wynosiły 65% składki. Miały być stosowane jedynie do taryfy odpowiednio do 5% i 6%, a pozostałą część składki opłacaliby ubezpieczający we własnym zakresie.
Podwyższenie dopłat do 9% sumy ubezpieczenia skutkuje tym, że w przypadku, gdy zakłady ubezpieczeniowe ustalą składkę wyższą od 9% dopłaty nie przysługują.
Jaki jest cel?
Ministerstwo chce wstrzymać ciągłe podwyższanie stawek taryfowych przez zakłady ubezpieczeniowe. Celem jest także upowszechnianie ubezpieczeń zawierających pakiety rodzajów ryzyka, przy czym zachowana zostaje możliwość wyboru przez ubezpieczającego rodzaju ryzyka (huragan, powódź, deszcz nawalny, grad, piorun, obsunięcie ziemi, lawina, susza, ujemne skutki przezimowania, przymrozki wiosenne), przy jednoczesnym ograniczeniu stawek taryfowych do 9%.
Nabywanie gruntów
MRiRW proponuje zmiany w ograniczeniu obrotu gruntami rolnymi, w szczególności pod kątem zapobieżenia niekontrolowanego zakupu gruntów przez cudzoziemców, a także podmioty spekulacyjne (nie zajmujące się rolnictwem).
Poprzednie uregulowania dopuszczały możliwość nabycia nieruchomości w wyniku jej podziału np. były mąż, cudzoziemiec, mógł się stać właścicielem gruntów bez potrzeby uzyskania zezwolenia odpowiedniego Ministerstwa. Zdaniem MRiRW grunty powinny trafić do polskiego rolnika. „Prawo nabywania gruntów rolnych państwowych oraz prywatnych mieliby wyłącznie rolnicy indywidualni, osobiście prowadzący gospodarstwo rodzinne nie przekraczające 300 hektarów powierzchni. Nabywca gruntów przez 10 lat od czasu zakupu ziemi nie będzie mógł jej sprzedać, chyba że zezwoli na to sąd”.
W ostatnim kwartale 2015 r. wstrzymano sprzedaż państwowej ziemi z zasobów Agencji Nieruchomości Rolnych do czasu uchwalenia nowych uregulowań.
Niezgodnie z Konstytucją?
Eksperci zwracają uwagę, że uregulowania dotyczące gruntów prywatnych są niezgodne z Konstytucją, gdyż ograniczają prawa własności. Minister Krzysztof Jurgiel jest zdania, że w wielu krajach Unii Europejskiej są ograniczenia. Nawet przy obostrzonych zasadach obrót prywatną ziemią będzie nadal możliwy. Będą ją jednak mogli kupić rolnicy indywidualni prowadzący gospodarstwo lub zamierzający je założyć, pod warunkiem posiadania odpowiedniego wykształcenia. Ponadto nadal będzie możliwe dokonywanie zmian przeznaczenia gruntów np. pod budownictwo, jednakże pod warunkiem dokonania takiej zmiany przez radę gminy w planie zagospodarowania przestrzennego.
Eksperci zwracają uwagę, że proponowane ograniczenia spowodują obniżenie cen wartości gruntów. Minister Rolnictwa poinformował, że resort pracuje nad uregulowaniami mającymi na celu wsparcie finansowe rolników, a także powróci do pomysłu „lokowania wsi”. Sprawa zakończenia procesu legalizacyjnego proponowanych zmian jest pilna, gdyż 30 kwietnia br. kończy się okres przejściowy ograniczający zakup ziemi przez cudzoziemców.
Zdzisław Woźniak
Wiceprezes PZO
Źródła: materiały MRiRW, wywiad z ministrem Jurgielem
