Ukraińska konkurencja
– My nie możemy ze sobą konkurować, konkurencja wyrosła nam za wschodnią granicą – stwierdził Witold Szpurka – prezes grupy Pomwitrus z Kotlina, potwierdzając swoje słowa twardymi danymi. Przytoczył światowych liderów w produkcji pomidora, z Kalifornią niezmiennie od lat na czele (11065 tys. ton w 2018 r.). Kolejne miejsca na podium zajmują Włochy (4650 tys. t) i Chiny (3800 tys. t). Dziewiątą – na świecie – lokatę ma Ukraina, która w ciągu 10 lat zwiększyła produkcję pomidora ponad 7-krotnie – ze 100 tys. t w 2008 r. do 735 tys. t w roku minionym. Wzrost produkcji następuje mimo niestabilnej sytuacji politycznej. Trzeba też wskazać na wzrost wydajności – z niespełna 40 t/ha do ponad 90 t/ha.
Tylko w pierwszym półroczu 2017 r. do Ukrainy wpłynęła pomoc w kwocie 1,5 mld $. Unia Europejska przyznała Ukrainie 13 tys. ton kontyngentu bezcłowego na koncentrat pomidorowy.
Warto przyjrzeć się olbrzymiej ukraińskiej firmie Agrofusion, w której produkuje się pomidory, począwszy od produkcji rozsady, przez uprawę, do przetwórstwa. Przedsiębiorstwo ma 30 000 ha nawadnianych pól, z czego ¼ jest przeznaczana pod pomidory. Średnia wydajność z hektara wynosi 92 tony. Pomidorowe przetwory trafiają do 36 krajów, w ostatnich latach najwięcej do Polski.
Wchodzi Dagonis® do zwalczania chorób pomidorów
Firma BASF wprowadza na rynek nowy fungicyd przeznaczony do zwalczania m.in. mączniaka prawdziwego, alternariozy, zgnilizny twardzikowej i Mycosphaerella. Środek zawiera dwie substancje aktywne – fluksapyroksad (Xemium®) i difenokonazol. Jest to koncentrat w postaci stężonej zawiesiny (SC).
W Polsce Dagonis może być stosowany do ochrony pomidora, marchwi, pietruszki korzeniowej, sałat, cykorii, endywii, roszponki, rukoli, pora, kapusty głowiastej, brukselskiej, kalafiora, brokułu, ogórka, cukinii, melona, dyni, grochu łuskowego i zielonego, selera korzeniowego, buraka ćwikłowego, pasternaku, chrzanu, topinamburu, rzodkiewki, salsefii, brukwi, rzepy, kozłka lekarskiego, żeń-szenia oraz truskawki.
W uprawie pomidora największą skuteczność wykazuje w zwalczaniu alternariozy. Zaleca się dwukrotną aplikację – przed kwitnieniem i podczas kwitnienia w dawce 1 l/ha. Dla warzyw psiankowatych karencja wynosi 3 dni.
Dojrzały i twardy pomidor do zbioru mechanicznego
Taki powinien być pomidor do zbioru mechanicznego. Jak go nawozić, aby uzyskać taki efekt – mówił Włodzimierz Prus z firmy Adob. Pomidor pobiera średnio (w gramach/tonę świeżej masy plonu) 130 – Ca, 100 – Mg, 5,1 – Fe, 0,7 – Zn, 0,9 – Cu, 1 – Mn. Dużą rolę w uzyskaniu jakości pełni wapń. Warto go podawać w formie chelatu wapnia (bezazotowego) – Adob® Ca IDHA aż do zbiorów.
– Z doświadczenia przeprowadzonego w ZDOO Śrem Wójtostwo wynika, że najlepsze efekty uzyskuje się, stosując NPK razem z mikroelementami – przekazał prelegent. Na poletkach nawożonych zgodnie z programem Adob® ProFit z mikroelementami uzyskano plon wyższy o 10,27 t/ha (na poziomie 92,11 t/ha), w stosunku do kontroli.
Pomidor z HM.CLAUSE
Maciej Rakocy zaprezentował m.in. odmianę Rediana o dużych owocach (średnia masa 250–300 g). Owoce łatwo odchodzą od szypułki. Wszyscy znają od lat odmianę Dyno w typie saladette. Jej owoce, obok innych zalet, są również smaczne. Odmianą wczesną i bardzo plenną, przeznaczoną do zbioru mechanicznego jest Pegasso. Wyrównane, mięsiste owoce, lekko wydłużone tworzy odmiana Pietrarossa. Jest polecana do zbioru kombajnowego. Również pod kombajn warto uprawiać odmianę Vaquero. Wielkość owoców czyni je przydatnymi nie tylko do przetwórstwa, ale również na rynek warzyw świeżych.
Maciej Rakocy zachęcał też do bliższego poznania odmiany C317. Jej owoce są bardzo twarde, mają grubą ściankę i dwie komory. Mają dużą trwałość przed- i pozbiorczą. Z kolei trzykomorowe o masie około 120 g są owoce odmiany Zeplin. Dorota Wielgat polecała je do konserwowania w całości bez skórki i na kostkę. Red Deuce – wczesna w typie pomidora wielkoowocowego (250–300 g). Szybko się zbiera, łatwo szypułkuje.
Pomidor z Hazery
Do zbioru kombajnowego polecane są: bardzo wczesna Jet, wczesna Edimar, średnio wczesne Everton, Contact i Calista, oraz późna Faber. I ręcznie, i kombajnem można zbierać odmiany: Scooter, Calista, Contact oraz Avila. Z owoców odmiany Jet (80–100 g) robi się przecier. Pulpa powstająca z owoców odmiany Edimar ma kolor ciemnoczerwony. Odmiana Everton najlepiej nadaje się do konserwowania całych owoców i kostki. Owoce odmiany Faber stosunkowo długo utrzymują dobrą jakość. Z dojrzewających wcześnie owoców odmiany Scooter produkuje się koncentrat, kostkę i konserwuje w całości. Owoce odmiany Contact prezentują typ San Marzano. Oprócz przeznaczenia na przecier i kostkę, owoce można suszyć i sprzedawać na rynku warzyw świeżych. Wysoki plon owoców o dużej zawartości cukrów daje odmiana Calista. W przypadku odmiany Avila zaleca się większe zagęszczenie – 30 tys. szuk/ha.
Gość zza oceanu
Gary King – agronom firmy HJ Heinz z Kalifornii podkreślał konieczność głęboszowania pól pod pomidory. Od lat zaleca głębokie sadzenie roślin. Jego zaletą jest stymulacja rozwoju korzeni przybyszowych (lepsze odżywienie roślin), stabilizacja rozsady podczas wietrznej pogody oraz większa odporność na zmiany wilgotności podłoża. Głębsze sadzenie jest również dobrym wyjściem przy samodzielnej produkcji rozsady, która co tu ukrywać, czasami wybiega.
Znaczenie przewiewności dla systemu korzeniowego pomidora najlepiej obrazuje aeroponika – korzenie są zawieszone w powietrzu. Regularnie są natryskiwane pożywką. W tym systemie rozmiary korzenia pomidora są niewyobrażalne (przyp. redakcji).
Gość z Italii
Carlo Caselli reprezentant firmy C.Z. Riparazioni Meccaniche S.R.L. (od 30 lat w tej firmie) oferował pomoc przy diagnozowaniu usterek kombajnów pomidorowych pracujących na polskich polach. Są to maszyny z włoskiej firmy Guaresi. Carlo mówił również o uprawie, wspominając, ku zdziwieniu naszych plantatorów, że we Włoszech zaleca się 200–300 kg N/ha (u nas do 170 kg/ha). Włoskie plantacje są nawadniane kroplowo. Taśmy są zagłębiane na 2–3 cm, żeby nie utrudniać pracy kombajnu. Są zbierane po zbiorze owoców. Następnie na pola wjeżdża orkan, rozdrabniający rośliny pomidora.
Firma oferuje kombajny do zbioru pomidora w różnym wieku. Dla przykładu 10–12-letni z dwoma fotokomórkami kosztuje 55 tys. euro. Najwięcej w ofercie mają kombajnów w cenie 25 tys. euro. Są też kombajny połączone z orkanem za 30 tys. euro. Gość prezentował też pielniki – gwiazdy – pracujące w rzędach pomidorów.
Warto też wiedzieć, że selektor kombajnu, decydujący o usuwaniu owoców niewybarwionych musi być każdego roku kalibrowany.
Czy wiesz, że?
Pomidor jest warzywem nr 1 w przetwórstwie. Jest przetwarzany w 150 krajach. Ponad 60% światowej produkcji odbywa się w Kalifornii i w Europie.
Maciej Kania
źródło: Katarzyna Wójcik – relacja ze spotkania
