Pierwszą ważną informacją jest to, że wirusy nie potrafią samodzielnie się rozprzestrzeniać. Nie przeszkadza im to jednak w porażaniu upraw. Korzystając z pomocy różnych, poniżej wymienionych czynników środowiska, zakażają zdrowe rośliny.
Przenoszenie się wirusów z roślin chorych na zdrowe może odbywać się następującymi drogami:
- w organach, które służą do wegetatywnego rozmnażania roślin - wiele gatunków rozmnażamy wegetatywnie (zależy nam na powtórzeniu cech, ale są też takie rośliny jak czosnek, które nie wytwarzają nasion); ten typ rozmnażania umożliwia patogenowi przetrwanie zimy w żywej tkance roślinnej, a następnie rozwój w nowym sezonie wegetacyjnym; użycie porażonego organu do uzyskania nowej rośliny sprawia, że staje się ona na starcie zawirusowana;
rada: nie używać roślin z objawami chorób wirusowych jako materiału rozmnożeniowego - wraz z nasionami - jedynie 15% znanych wirusów przenoszonych jest z nasionami, jest to również sposób przeniesienia patogena na kolejny sezon, warto dodać, że niezbyt efektywny, jeśli zbierzemy nasiona tylko z chorych roślin, siewki z nich uzyskane będą porażone w mniej niż 3%
- wraz z pyłkiem - zawirusowane ziarna pyłku mogą infekować słupki roślin zdrowych i w ten sposób przenosić patogena w sezonie wegetacyjnym
- mechanicznie - może być wynikiem ocierania się rośliny zdrowej z chorą (w przypadku, gdy mamy do czynienia z bezpośrednim kontaktem żywych tkanek); przenieść wirusa możemy również na rękach, ubraniach czy narzędziach; ten rodzaj rozprzestrzeniania określa się mianem "przenoszenia przez sok"
- wodną i powietrzną - drogi, które nie zostały jeszcze dogłębnie zbadane
- przez wektory - nicienie, pierwotniaki, grzyby przenoszą wirusy glebowe, czyli te porażające korzenie roślin, ich zasięg nie jest duży, a charakterystycznym objawem może być placowe wypadanie roślin
- przez wektory - owady i roztocza, wśród których prym wiodą mszyce; w związku z większą mobilnością są one zdolne porażać rośliny na większych obszarach; czynią to przenosząc wirusy wraz ze spożywanym sokiem komórkowym, dokonują nakłuć na roślinach zarówno zdrowych i chorych, co prowadzi do porażania egzemplarzy dotychczas niezainfekowanych
mk
