Ekologia w uprawie warzyw korzeniowych

Problem w zwalczaniu chwastów w uprawie ekologicznej

Im węższy jest pozostawiony przez pielnik nieodchwaszczony pasek przy rzędzie rośliny uprawnej, tym mniejszy jest nakład pracy ręcznej na odchwaszczanie – mówiła dr Studzińska. Stwierdzono, że nieodchwaszczony pasek szerokości 1 centymetra w uprawie czterorzędowej daje w przeliczeniu powierzchnię 5 arów, do odchwaszczenia której potrzeba średnio od 10 do 30 godzin pracy ręcznej. Tak więc bardziej precyzyjne i wolniejsze przejazdy pielnika szybko się zwrócą jako pieniądze zaoszczędzone na pracy ręcznej.

Odchwaszczanie mechaniczne jak najbliżej rzędu

Pora wykonywania zabiegów może mieć wpływ na zachwaszczenie uprawy

Badacze niemieccy ustalili, że po orce i kolejnych bronowaniach w ciemności stopień pokrycia gleby chwastami wynosił zaledwie 2%, podczas gdy po pracach wykonywanych w ciągu dnia – aż 80%. 
Po nocnej uprawie stwierdzono mniejsze zachwaszczenie przytulią czepną, tasznikiem pospolitym, przetacznikiem perskim i rumiankiem pospolitym. Szwedzcy naukowcy stwierdzili natomiast, że bronowanie nocą redukuje ogólną liczbę chwastów o 40% w porównaniu z bronowaniem w dzień, przy czym procentowa obniżka zachwaszczenia jest uzależniona od gatunku.
I tak, w wyniku nocnego bronowania następuje redukcja np. fiołka polnego o 61%, komosy białej o 22%, a rumianku bezpłomieniowego o 22%. Stwierdzono, że w czasie słonecznego dnia potrzeba jedynie 1/1000 sekundy (błysk światła), aby pobudzić do kiełkowania nasiona niektórych gatunków. W nocy czas ekspozycji nasion na światło musi wynieść 5 sekund, aby zostały pobudzone do wzrostu.
Zamiast wykonywać zabiegi nocą, można stosowane urządzenia szczelnie przykryć nieprzepuszczającą światła tkaniną, szczególnie przy ostatnim zabiegu tuż przed siewem lub sadzeniem roślin.

100% skuteczności przy mechanicznej walce z chwastami

Skuteczność mechanicznej walki z chwastami jest największa i wynosi 100%, jeżeli wykonuje się ją przy słonecznej pogodzie i zwalczając kiełkujące chwasty. W przypadku chwastów większych (4 liście właściwe) w tych samych warunkach skuteczność zabiegu wynosi już tylko 80%. Odchwaszczanie wykonywane w czasie niepogody (pochmurno i deszczowo) jest skuteczne w 50% jedynie w przypadku kiełkujących chwastów, natomiast chwasty większe o 4 liściach właściwych praktycznie nie są zwalczane w ogóle. 

Ekologia w SDOO w Węgrzcach

O ekologii mówi się dużo, ale często mało konkretnie. A tu, jak w każdym innym systemie gospodarowania, liczą się wyniki wyrażone liczbami. Dlatego bardzo dobrym posunięciem było przestawienie pól „na ekologię” m.in. w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Węgrzcach. W załączonych tabelach mamy urzędowe i miarodajne wyniki doświadczeń w zakresie wysokości plonów poszczególnych odmian i ich podatności na najgroźniejsze agrofagi.
W latach 2016–2018 przetestowano tam w warunkach uprawy ekologicznej 11 odmian buraka ćwikłowego. Badano 4 odmiany buraka o cylindrycznym kształcie korzenia i 7 odmian o korzeniach kulistych. 

Testowano odmiany polskich hodowli: 

• KHiNO POLAN: Rywal, Astar, Patryk, Polglob;

• Spójnia Nochowo: Tytus, Czerwona Kula, Nochowski, Chrobry; 

• PlantiCo Zielonki: Opolski, Karmazyn, Cylindra.

Buraki uprawiano zgodnie z zasadami uprawy ekologicznej bez stosowania nawozów mineralnych i chemicznych środków ochrony roślin. Odmiany wysiewano siewnikiem punktowym. Stosowano mechaniczne i ręczne odchwaszczanie. Obserwowano porażenie roślin przez choroby grzybowe, głównie chwościk buraka. Oceny wahały się w przedziale od 6,3 do 8,0 w skali 9-stopniowej. 

Testowane odmiany buraka ćwikłowego

Uprawa marchwi w ekologii

W tym samym czasie w SDOO Węgrzce w warunkach uprawy ekologicznej przetestowano też 11 odmian marchwi jadalnej. 

Testowano odmiany polskich hodowli: 

• KHiNO POLAN: Kamila, Kinga, Galicja, Nantejska Polana, Koral;
• PlantiCo Zielonki: Nefryt, Floret, Rodos, Broker, Afro, Kongo. 
  
  

Zdrowa nać w uprawie ekologicznej

Nasiona wysiewano siewnikiem punktowym na redlinach. Stosowano mechaniczne i ręczne odchwaszczanie. Obserwowano porażenie roślin przez choroby grzybowe, głównie alternariozę oraz uszkodzone przez połyśnicę marchwiankę.

Katarzyna Wójcik