Azot to najbardziej plonotwórczy ze wszystkich składników pokarmowych. Jednak stanowi tylko 1,5% suchej masy rośliny, najwięcej ze wszystkich makro-i mikroelementów. Ogromną większość, bo ponad 95% masy rośliny, stanowią pierwiastki biogeniczne węgiel - 45%, tlen - 45%, wodór - 6%. Azot jest wykorzystywany do budowy białek, kwasów nukleinowych oraz chlorofilu.
Ustalając potrzeby nawozowe warzyw o długim okresie wegetacji trzeba uwzględnić:
- ilość azotu, którą rośliny wyniosą wraz z zakładanym przez nas plonem
- zawartość mineralnych form azotu w 20 cm warstwie gleby
- azot uwolniony w procesie mineralizacji substancji organicznej w czasie sezonu
- wypłukiwanie azotu mineralnego zależne od natężenia opadów oraz rodzaju gleby (może sięgać do 30% całkowitej ilości azotu w glebie)
Aby uniknąć strat spowodowanych wymywaniem, azot należy zastosować również pogłównie. Ilość dawek zależy od zapotrzebowania konkretnych gatunków na ten makroskładnik. Jeśli stosujemy nawadnianie dawkę azotu należy zwiększyć o 30-50%.
Potrzeby nawozowe | Dawka N (kg/ha) | Liczba nawożeń pogłównych | Gatunki |
Bardzo duże | 200-300 | 2-3 | dynia, kapusty, szparag, rabarbar, kalafior, marchew (odm. późne) |
Duże | 150-200 | 1-2 | chrzan, burak ćwikłowy, brokuł, seler, kapusta biała i marchew (odm. wczesne), por |
Średnie | 100-150 | 1 | bób, cebula, pomidor, ogórek, czosnek, szpinak, pietruszka, sałata, kalarepa |
Małe | 50-100 | 0-1 | fasola, groch, rzodkiewka, cebula z dymki |
Źródło: Ogólna uprawa warzyw, zmienione
Azot, ale w jakiej formie? W nawozach spotkamy się z azotem amonowym (NH4+), który zawiera chociażby siarczan amonu. Ta forma nie jest polecana na gleby kwaśne, a na glebach o odczynie obojętnym bądź zasadowym nawozy amonowe należy wymieszać z glebą. Do nawożenia pogłównego najbardziej przydatne są szybko działające nawozy saletrzane, w których azot występuje w formie azotanowej (NO3-). Obydwie wyżej wspomniane formy mogą równocześnie występować w jednym nawozie - saletrze amonowej czy też saletrzaku. Azot amidowy - jest składnikiem mocznika, który można aplikować dolistnie, jako oprysk. Połączeniem mocznika i saletry amonowej w postaci wodnego roztworu jest RSM, który również może posłużyć do dokarmiania dolistnego roślin.
mk