Dopełnić obowiązku
Iwona Remiszewska reprezentująca kaliską delegaturę PIORiN zwróciła się do producentów ziemniaka (sadzeniaka, ziemniaków jadalnych i przemysłowych) z przypomnieniem o konieczności wpisu do rejestru przedsiębiorców (sprzedających ziemniaki do hurtowni i na giełdy) prowadzonego przez WIORIN. Do rejestru wpisane winny być również podmioty zajmujące się obrotem ziemniakami, tj. dystrybutorzy. Zwolnieni z obowiązku wpisu do rejestru są producenci, którzy produkują ziemniaki przeznaczone w całości na własne potrzeby. Od tego roku wpis do rejestru jest bezpłatny (do tej pory był to koszt uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 10 zł). Jeśli podmiot w danym roku nie będzie uprawiał ziemniaków, informuje o tym WIORIN na piśmie do dnia 30 kwietnia danego roku. Prelegentka przedstawiła zasady przemieszczania ziemniaków do krajów UE (ziemniaki muszą być zaopatrzone w zaświadczenie) i krajów trzecich (ziemniaki muszą mieć świadectwo fitosanitarne). Równocześnie przestrzegła przed dużo wyższymi karami administracyjnymi (2000–12 500 zł) za wprowadzanie do innych państw członkowskich ziemniaków nie zaopatrzonych w wymagane dokumenty. 
Zapowiedziała też wejście w życie – od 14 grudnia 2019 r. – nowych rozporządzeń Unii Europejskiej w zakresie zdrowia roślin. Rozszerzony zostanie zakres rejestracji oraz paszportowania. Rejestracji będzie podlegał każdy „podmiot profesjonalny”. Więcej o tym za miesiąc w numerze 6/2019 miesięcznika WiOM.
Nowości od HM.Clause
Maciej Rakocy przedstawił kalafiorową ofertę firmy. Bestselerem nazwał odmianę Raft o wyjątkowo uniwersalnym zastosowaniu – na rynek warzyw świeżych w różnych terminach uprawy i dla przemysłu (zbiór od połowy września). Doskonale kryje róże 110-dniowa odmiana Naruto, dzięki czemu tworzy białe róże bez pomocy ludzkiej.
Z kapust głowiastych białych uniwersalna jest odmiana Bravo – średnio wczesna, przeznaczona na rynek warzyw świeżych oraz do kiszenia w takim terminie. Standardem do kiszenia jesiennego i przechowywania do marca jest Brigadier.
Z selerów warto zwrócić uwagę na 130-dniową odmianę Torpedo, długo się przechowującą, przeznaczoną na tzw. świeży rynek oraz do przetworzenia. Korzeń typu flakkee tworzy marchew odmiany Muleta. Jest mocno wybarwiony – i kora, i rdzeń, bez tendencji do zielenienia. Odmiana jest przeznaczona na soki, mrożoną kostkę oraz susz. Firma zleciła badania tej odmiany ZDOO w Lućmierzu, które wykazały wyższą plenność Mulety w stosunku do kontroli (plon całkowity i plon handlowy). Ponadto Muleta miała o prawie 20% więcej beta-karotenu w korzeniach, a zgromadziła 9 razy mniej azotanów.
Karencja – Dagonis®
Warto też zwrócić uwagę na pozostałości substancji aktywnych nowego fungicydu Dagonis®. W uprawie pomidora, w której Dagonis jest najbardziej skuteczny przeciw alternariozie, po upływie 5 dni od zabiegu pozostałości Xemium® są na poziomie 25% NDP (najwyższych dopuszczalnych poziomów). W uprawie kalafiora już 12 dni po zabiegu pozostałość Xemium jest niższa od 33% NDP. Zawartość drugiej substancji aktywnej – difenokonazolu spada w przypadku pomidora, marchwi, sałaty, kapusty i kalafiora poniżej 33% NDP najpóźniej (w przypadku kapusty) po dwóch tygodniach od zastosowania. Karencję wyliczono na: 14 dni dla kapusty, pora, sałaty, rukoli i cykorii w gruncie, 7 dni – dla marchwi, groszku, karczocha i fenkułu i tylko 3 dni dla warzyw dyniowatych i psiankowatych, a dla truskawki – 1 dzień.
Maciej Wita (od lewej na zdjęciu, po prawej Stanisław Zabarski) poinformował również o wprowadzeniu przez firmę Basf biodegradowalnych folii rolniczych ecovio®.
Polecane przez Bejo
Warto wiedzieć, że firma Bejo ma w ofercie mieszańcową odmianę pietruszki Arctica. Jako poplon można uprawiać marchew Bermuda o 104-dniowej wegetacji. Dużą zawartością betaniny charakteryzuje się odmiana Bettollo buraka ćwikłowego. Ciekawy jest burak o białym miąższu zgrubienia – Avalanche i Boldor – na przekroju żółtopomarańczowy. Z selerów uwagę zwracają bardzo wczesna Yara i 143-dniowa Alicia, obie przeznaczone na rynek warzyw świeżych i do przetwórstwa.
Z kapust warto wypróbować 100-dniową odmianę Cyclone, której główki z nasadzeń poplonowych można przechować do końca marca. Odmianą późną jest Kaluga (124 dni). Przeznaczona do zagęszczonych nasadzeń, tworzy kuliste, zbite główki.
Bardzo długą łodygę rzekomą tworzy por Bowler, przeznaczony do zbiorów letnio-jesiennych, tolerancyjny na jarowizację.
Hazera poleca
Mariusza Płucinnik zachwalał m.in. 80-dniową odmianę kapusty białej, tworzącą okrągłe główki o masie 2–5 kg Cabbice. Wyróżnia się cienkimi i kruchymi liśćmi, dlatego jest doskonałym surowcem na surówki i do kiszenia. Bardzo długo można przechować 3–4-kilogramowe główki odmiany Abel (wegetacja 150 dni). Do jej zalet trzeba też zaliczyć średnią odporność na Xanthomonas (IR) i mniejszą podatność na wciornastka.
Warto spróbować uprawy kapusty czerwonej Rovite (wegetacja 110 dni), o intensywnie wybarwionym wnętrzu główki, nietracącym koloru podczas pasteryzacji.
Jedną z najwcześniejszych odmian brokułu na rynku jest Stromboli (65–70 dni), którą można też uprawiać poplonowo. Dodatkowo jest polecana do uprawy ekologicznej. Od wiosny do jesieni (wegetacja 75–80 dni) można uprawiać odmianę Verdy (18-181). Jej róże są ciemnozielone, ze średniej wielkości pączkiem.
Przedstawiciel firmy poinformował, że na ten sezon brakuje już nasion odmiany cebuli Fasto. Przypomniał też znaną trójkę odmian firmy bardzo długo się przechowujących (do końca czerwca) – Centro, Dormo i Firmo.
W segmencie odmian marchwi do długiego przechowywania widnieją: Volcano, Melodio, Maestro i Octavo. Do przetworzenia są przeznaczone: Olimpo, Volcano, Extremo i żółtokorzeniowa – Gold Nugget.
Nowa saletra wapniowa
Włodzimierz Prus podał polecane zawartości w glebie (w mg/dm3) poszczególnych mikroelementów: żelazo – 5–100, mangan 5–25, cynk 5–50, miedź 3–10, molibden 0,1–2, bor 0,5–2. Zbyt wysokie zawartości są z kolei toksyczne i tak: powyżej 100 mg/dm3 to trujący poziom manganu, ponad 150 – cynku, powyżej 20 miedzi, a ponad 3,5 boru.
Prelegent podał zalecenia nawozowe dla kapusty głowiastej i pekińskiej oraz omówił wpływ poszczególnych składników na wzrost i rozwój ważnych gatunków warzyw. Warto wiedzieć na przykład, że utrudniony transport potasu w roślinie skutkuje brązowieniem pąków róż brokułu. Na porażenie warzyw kapustnych oprócz znanych powszechnie czynników wpływa też forma azotu w nawozie. Forma amonowa NH4 sprzyja infekcji. Dla cebuli bardzo ważnymi składnikami są: cynk, miedź i mangan.
Firma Adob wprowadziła do oferty nowy produkt – saletrę wapniową Max – zawierającą 14,8% N oraz 26,5% CaO. W nawozie zastosowano biodegradowalny czynnik chelatujący PASP (kwas poliasparginowy), stanowiący nośnik mikroelementów (B, Cu, Fe, Mn, Zn). Saletra wapniowa Max jest przeznaczona do nawożenia dolistnego i doglebowego (fertygacja) zarówno w uprawie warzyw, jak i roślin sadowniczych. Nawóz zawiera żelazo schelatowane przez DTPA – zwiększona przyswajalność w glebach o wysokim pH.
Dobry początek
– Produkcja rozsady kapust głowiastych, kalafiora i brokułu trwa 34–50 dni, pekińskiej 35 dni i jest robiona w tacach 104- i 160-otworowych – poinformowała przedstawiająca firmę Rozsadnik Aneta Okoń. Sałata jest wysiewana do tac 96 i zajmuje miejsce w szklarni 35 dni. Seler jest oferowany w wielodoniczkach 160 po 55–60 dniach od siewu. Najdłużej, bo 90 dni, trwa produkcja rozsady pora – w tacach styropianowych 240-otworowych.
Firma Rozsadnik zajęła się również produkcją sadzonek truskawek. W tym sezonie wprowadziła na rynek, do sklepów Dino rozsady np. selera pakowane po 10, przeznaczone dla amatorów.
Gość z Instytutu Ogrodnictwa
Dr Artur Miszczak z Zakładu Badania Bezpieczeństwa Żywności podał (aktualną w dniu 12 lutego br.) liczbę substancji aktywnych środków ochrony roślin dopuszczonych w Polsce – 261 oraz w UE (ale nie w Polsce) – 223. W skierniewickim laboratorium stosowana jest metoda badania pozostałości „multi” (MRM) oraz metody pojedyncze (SRM).
W minionym roku 16 pracowników WIORiN pobrało do badań 1100 prób warzyw, owoców oraz zbóż, w tym samych warzyw – 467 prób z 23 gatunków. Najwięcej pobrano prób kapusty pekińskiej, marchwi i cebuli. Konieczne było nawet zgłoszenie do RASFF (Krajowy System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności).
W próbach brokułu wykryto średnio 2,2 pozostałości. Prawidłowe okazały się próby w 76%, a przekroczenia wystąpiły w 12% prób. Wykryto pozostałości 20 substancji aktywnych, przede wszystkim ditiokarbaminianów, chloropiryfosu i azoksystrobiny. Stwierdzano też obecność pozostałości s.a. zarejestrowanych do ochrony kapusty (esfenwalerat, indoksakarb), a nawet w ogóle niedopuszczonych do stosowania w Polsce – metomyl.
Od 5 grudnia 2018 r. norma NDP dla chloropiryfosu jest zmniejszona z 0,05 do 0,01 mg/kg – zwracał uwagę dr Miszczak. Obraz rysujący się po przebadaniu 89 prób kapusty pekińskiej nie zachęca do jej konsumpcji. Prawie 40% prób wykazywało nieprawidłowości. Stwierdzono obecność 32 s.a. Najczęstsze były ditiokarbaminiany, azoksystrobina, chloropiryfos, dimetoat, tiachlopryd, karbendazym, spirotetramat i difenokonazol. Lepiej wypadła marchew, bo 17% prób wykazywało nieprawidłowości i przekroczenia. Wykrywano 23 s.a., wśród których dominowały: azoksystrobina, linuron, boskalid, chloropiryfos i piraklostrobina. Jak czułe są obecne metody badawcze pokazuje wynik badania suszu marchwiowego, w którym znaleziono nawet DDT.
Analizując sytuację od 2015 r. trzeba stwierdzić, że procent nieprawidłowości w próbkach warzyw nieznacznie się zmniejszył (z 29,7% w 2015 r. do 22,5% w 2018 r.). Z kolei procent prób z przekroczeniami wzrósł – z 4,3% w 2016 r. do 6,0% w minionym.
Jeszcze raz przypomnijmy!
- herbicydy zawierające linuron zabronione po 3 czerwca 2018 r.;
- fungicydy zawierające iprodion wycofane po 5 czerwca 2018 r.;
- zaprawy nasienne zawierające tiuram zabronione po 31 stycznia 2020 r.;
- fungicydy zawierające propikonazol wycofane po 19 marca 2020 r.
Maciej Kania
źródło: Katarzyna Wójcik – relacja ze spotkania
