Nowoczesna inwestycja w produkcję truskawki
Przedsiębiorstwo Amplus Sp. z o.o. zainwestowało w budowę zblokowanych, wysokich tuneli foliowych jeszcze w ubiegłym roku. Z powodu trudnych warunków pogodowych zimą i na przedwiośniu, sezon uprawowy trochę się opóźnił. Dotychczas w Polsce truskawki w tunelach uprawia się m.in. na rynnach umieszczonych na stelażach. Innowacyjność nowej technologii uprawy truskawki koncentruje się głównie na wykorzystaniu do tego celu rynien zawieszonych na konstrukcji tunelu. Dzięki temu uprawa jest bardziej zagęszczona. Pan Dariusz podkreślił, że w tej technologii uprawia się 49 tys. roślin na hektarze, co stanowi zwiększenie liczby roślin o kilka tysięcy w stosunku do uprawy w tunelach na rynnach stojących lub na zagonach. Obecnie produkcja truskawek w Czechach pod Krakowem jest prowadzona w 27 tunelach o długości 90 m i o szerokości 9,6 m, na powierzchni ok. 2,3 ha. W środku każdego tunelu znajduje się 8 rynien, długich na 88 m. Rynny są zawieszone na wysokości ok. 1,35 m od podłoża. Pomiędzy środkowymi rynnami może też przejechać mniejszy ciągnik.
Wysokie tunele zblokowane typu easy vent zostały zbudowane przez firmę Haygrove. Są pokryte folią dyfuzyjną, rozpraszającą światło. Wraz z białą tkaniną na ziemi pozwalają poprawić warunki świetlne wewnątrz obiektu.
Wietrzenie tuneli odbywa się poprzez rolowanie folii, za co odpowiadają silniki elektryczne sterowane komputerowo. W pełni zautomatyzowane jest również wietrzenie bram tuneli. Na łączeniach tuneli znajdują się rynny, z których woda w okresie opadów jest odprowadzana do zbiorników retencyjnych. Systemy nawadniania i fertygacji zostały dostarczone przez firmę Poldrip Sp. z o.o. Do fertygacji używa się wody ze studni głębinowej i zebranej deszczówki oraz nawozów pojedynczych rozpuszczanych w zbiornikach. Skład pożywki uzależniony jest od fazy rozwojowej roślin i składu wody.
Uprawa bez chemicznych środków ochrony roślin
Z uwagi na pierwszy rok produkcji, brak pól truskawkowych w bliskim sąsiedztwie oraz wietrzne warunki, zagrożenie ze strony agrofagów nie jest zbyt duże. Na początku uprawy zastosowano zapobiegawczo fungicyd głównie przeciw szarej pleśni, którym to zabiegiem zakończono ochronę chemiczną. Później optymalizacja warunków mikroklimatycznych w tunelach wystarczyła, aby uniknąć wystąpienia objawów chorobowych. Wiosną nie było konieczne częste wietrzenie tuneli, natomiast latem z powodu wysokiej temperatury wykorzystano instalację zamgławiająco-zraszającą w celu zwiększenia wilgotności i schłodzenia powietrza.
Bramy są pokryte gęstą siatką, zapobiegającą przedostawaniu się do wnętrza tuneli muszki plamoskrzydłej i innych szkodników. Zdaniem eksperta ds. technologii produkcji, wysokość bram (3,5 m) niemal uniemożliwia jej dotarcie do roślin. Tuż nad roślinami rozlokowane są niebieskie tablice lepowe, głównie na wciornastki. Ochrona biologiczna sprowadza się przede wszystkim do introdukcji pożytecznych organizmów, takich jak Phytoseiulus californicus, Amblyseius swirskii oraz drapieżne pluskwiaki z rodzaju Orius.
Dostawcą trzmieli i drapieżców szkodników jest firma Koppert. Początkowo – w maju – do zapylania wprowadzono jeden ul na 2500 m2, a miesiąc później jeden przypadał na 1500 m2. Później planowano wymianę uli na nowe.
Dwa podłoża, dwie odmiany truskawki
Do uprawy wykorzystuje się maty wypełnione podłożem kokosowym, o metrowej długości, z dwóch firm: Ceres (polska) i Legro (holenderska). Do każdej maty dołączonych jest 5 kapilar o wydajności 1,2 l/godz. W każdej macie rośnie po sześć roślin truskawek powtarzających owocowanie w odmianach Florentina i Furore, pochodzących z firmy Flevoplant. Tegoroczna uprawa ma charakter nie tylko produkcyjny, ale i doświadczalny. Według eksperta podłoża tylko nieznacznie się różnią, np. tempem zalewania, co jednak nie wpłynęło na różnice w wysokości czy jakości plonu.
Truskawki zostały posadzone 20 kwietnia (w dwóch powtórzeniach – na dwóch rodzajach mat). Całość sadzonek odmiany Florentina należała do klasy frigo A, a w przypadku odmiany Furore – 2/3 były tej samej klasy, a resztę stanowił typ zwany mini tray.
Truskawka Florentina charakteryzuje się wytwarzaniem ciągle nowych liści i pędów kwiatostanowych powyżej korony liści, co znacznie ułatwia zbiory owoców. Plonuje niemal nieprzerwanie, wolniej starzeją się jej liście, lecz owoce są nieco mniejsze niż odmiany Furore. Odmiana Furore, mimo że należy do powtarzających, ma niewielką przerwę w owocowaniu.
Do czasu mojej wizyty zebrano średnio o ok. 8–10 t owoców więcej z odmiany Furore, zwłaszcza z roślin wyrosłych z sadzonek typu mini tray. Warto pamiętać, że sadzonki tego typu mają więcej koron, szybciej rosną i wchodzą w okres owocowania.
Zbiory truskawki trwają aż do pierwszych przymrozków
Niezależnie od odmiany zabiegi pielęgnacyjne oprócz oczyszczenia ze starych części obejmują również sporadyczne odchwaszczanie w matach oraz usuwanie niepotrzebnych rozłogów. Do prac fizycznych zatrudnionych jest tutaj ok. 20–30 osób.
Pierwszy zbiór przeprowadzono 11 czerwca i kontynuowano średnio co drugi dzień, zależnie od odmiany i przebiegu pogody. Tunele nie są ogrzewane, więc zbiory potrwają do nadejścia pierwszych przymrozków. Produkcją truskawki zajmuje się SB Fruit-Group, powiązana z firmą Amplus, w której owoce są badane pod względem jakości, schładzane, pakowane i sprzedawane. W myśl zasady skrócenia czasu od momentu zbioru do dostarczenia bezpośredniemu klientowi, firma podejmuje starania, by owoce zebrane rano trafiły na półki sklepowe jeszcze wieczorem tego samego dnia. Oprócz supermarketów w Polsce nie brakuje nabywców również za granicą.
Po roku intensywnej uprawy, materiał nasadzeniowy i podłoże są wymieniane
W przyszłym sezonie planowane jest wymienienie zarówno materiału nasadzeniowego, jak i podłoża na nowe. Truskawki, oprócz spadku plenności po roku intensywnej uprawy, łatwiej zapadają na choroby. Z uwagi na lepiej wykształcone korony, wg wczesnych ustaleń, zostaną kupione tylko sadzonki typu mini tray i (jak tylko pogoda pozwoli) wysadzone w połowie marca. Z kolei ponowne wykorzystanie podłoży kokosowych często wiąże się z pogorszeniem ich właściwości fizykochemicznych (stają się bardziej zagęszczone) oraz możliwością wystąpienia chorób i szkodników truskawki. Jednakże mogą być z powodzeniem wykorzystane do uprawy innych gatunków roślin lub nawożenia organicznego gleb.
Inwestycje w rozwój plantacji
Plany dotyczą przede wszystkim rozbudowy o kolejne 36 i 30 tuneli po obu stronach zakładu. Docelowo produkcja ma być prowadzona na powierzchni 8 hektarów.
*sadzonki mini tray – sadzonki mają większą bryłę korzeniową niż sadzonki plug. Są droższe i często produkowane tylko na zamówienie. Dają owoce wyższej jakości.
Autor: Piotr Bucki, UR w Krakowie
fot. Bucki
