Wrotycz to bylina, która rośnie na poboczach dróg, ugorach, brzegach lasów, w zaroślach i w rowach. Charakteryzuje się intensywnym zapachem, przypominającym kamforę. Nasze babcie stosowały wrotycz jako środek do odstraszania moli w szafach.
Do przygotowania preparatów roślinnych wykorzystuje się zielone części wrotyczu oraz baldachy kwiatów. Ziele wrotyczu zbieramy w okresie kwitnienia, tj. od lipca do połowy września. Następnie suszymy je w przewiewnym miejscu w temperaturze do 35°C. Susz przechowujemy w szczelnym naczyniu, niedostępnym dla dzieci (łatwo mogą się nim zatruć). Wczesną wiosną z suszonych roślin robimy preparaty do spryskiwania drzew i krzewów w celu zniszczenia zimowych form szkodników. Natomiast latem przygotowujemy preparaty roślinne ze świeżych roślin.
- Gnojówka: 1 kg świeżych, pociętych liści wrotyczu zalewamy 10 l wody i odstawiamy na około 14-20 dni do fermentacji (raz dziennie mieszamy). Po zakończeniu fermentacji preparat jest klarowny i przestaje się pienić. W rozcieńczeniu 1:15 opryskujemy gnojówką rośliny przeciwko mszycom. Bez rozcieńczenia podlewamy ścieżki mrówek i mrowiska oraz doglebowo zwalczamy pędraki.
- Wyciąg: 300 g świeżego ziela wrotyczu lub 30 g suszu z początku kwitnienia zalewamy 10 l wody, co pewien czas mieszamy roztwór. Po 24 godzinach, po rozcieńczeniu z wodą w proporcji 1:2 spryskujemy rośliny przeciwko: śmietce cebulance, mszycom, gąsienicom bielinka, owocówkom, bawełnicy korówce. Wyciągiem zwalczamy również choroby roślin: rdze i mączniaki. Wyciąg z wrotyczu należy stosować z umiarem, gdyż niszczy on też organizmy glebowe.
- Napar: 300 g świeżego ziela lub 30 g suszu zalewamy 10 l wrzącej wody. Po wystudzeniu i rozcieńczeniu w proporcji 1:2 zwalczamy połyśnicę marchwiankę, wgryzki szczypiorki, wciornastki, mszyce (dodając do naparu skrzyp) i pachówkę strąkóweczkę dodając pokrzywę.
- Wywar: 500 g rozdrobnionego ziela lub 75 g suszu zalewamy 10 l wody i moczymy przez 24 godziny. Następnie gotujemy przez 20 minut. Po wystygnięciu przecedzamy. Przed zastosowaniem należy rozcieńczyć z wodą w proporcji 1:5. Wywar stosujemy zapobiegawczo i przy wystąpieniu mączlika szklarniowego, mączniaka prawdziwego, pchełek, w rozsadzie warzyw kapustnych, kwieciaków i mrówek. W uprawie truskawek wywar z wrotyczu pomaga zwalczać roztocza truskawkowego i opuchlaki.
Ze względu na nieprzyjemny zapach po zastosowaniu preparatów z wrotyczu, plony możemy zbierać po dwóch, trzech dniach – wtedy zapach znika całkowicie.
Źródło: wodr.poznan.pl