Zmiany te dotyczą trzech gatunków bakterii oraz dwóch gatunków nicieni. Co się zmieniło?
Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa zapewnia, że zmiany są korzystne. Rozporządzenia wykonawcze UE z dnia 11 lipca 2022 roku o numerach-2022/1192, 2022/1193, 2022/1194, 2022/1195 - ustanawiają środki w celu zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się agrofagów zieminków, a więc odpowiednio: 1192- nicienie Globodera pallida (Stone) Behrens i Globodera rostochiensis (Wollenweber) Behrens.
- 1193 - bakterie Ralstonia solanacearum (Smith 1896) Yabuuchi et al. 1996 emend. Safni et al. 2014;
- 1194 - bakterie Clavibacter sepedonicus (Spieckermann & Kotthoff 1914) Nouioui et al. 2018;
- 1195 –bakterie Synchytrium endobioticum (Schilbersky) Percival.
Rozporządzenia weszły w życie 15 lipca 2022 r.
Paszport roślin dla ziemianka wydawany przez WIORIN
Paszport roślin jest to dokument, który musi być dołączony do każdej jednostki handlowej (np. worek, worek typu big-bag, itp.). Przepisy odnoszące się do tego jak wygląda wzór paszportu roślin, zostały sprecyzowane w art. 83 Rozporządzenia PE i Rady (UE) 2016/2031 oraz w Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji (UE) 2017/2313.
Na przykładzie rozp. 2022/1194 – zmiany dotyczą ziemniaków wyprodukowanych na obszarach o wysokim stopniu zakażenia bakterią Clavibacter sepedonicus (czyli w Polsce i Rumunii), a które są przemieszczane do państw Wspólnoty. Dzięki nowym przepisom wystarczy posiadanie paszportu roślin, który poświadcza, że bulwy ziemniaka są wolne od bakterii Clavibacter sepedonicus .
Co więcej, nowe warunki nie będą stanowiły żadnych dodatkowych wymogów w stosunku do ogólnych warunków swobodnego przemieszania sadzeniaków ziemniaka w obrębie Unii, w tym w Polsce.
Jakie są sposoby na zwalczenie szkodników upraw ziemniaków?
Lista sposobów dopuszczających zwalczania agrofagów ziemniaków jest zawarta w treściach rozporządzeń KE, która została zamieszczona na stronie PIORIN. Są to odpowiednio:
- Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2022/1192 z dnia 11 lipca 2022 r., ustanawiające środki w celu zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się Globodera pallida (Stone) Behrens i Globodera rostochiensis (Wollenweber) Behrens.;
- Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2022/1193 z dnia 11 lipca 2022 r. ustanawiające środki w celu zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się Ralstonia solanacearum (Smith 1896) Yabuuchi et al. 1996 emend. Safni et al. 2014.;
- Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2022/1194 z dnia 11 lipca 2022 r., ustanawiające środki w celu zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się Clavibacter sepedonicus (Spieckermann & Kotthoff 1914) Nouioui et al. 2018;
- Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2022/1195 z dnia 11 lipca 2022 r. ustanawiające środki w celu zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się Synchytrium endobioticum (Schilbersky) Percival.
Jak pozyskać paszporty dla ziemniaka?
Paszporty roślin dla ziemniaków innych niż sadzeniaki, które producent chce przemieścić do innego państwa członkowskiego Unii, będą na razie wydawane przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa (WIORiN).
Paszport można uzyskać po przeprowadzeniu badań potwierdzających, że przemieszczane ziemniaki są wolne od bakterii Clavibacter sepedonicus lub po potwierdzeniu, że pochodzą z miejsca produkcji zarejestrowanego i nadzorowanego oraz oficjalnie uznanego przez WIORiN za wolne od bakterii Clavibacter sepedonicus.
Bulwy ziemniaków innych niż sadzeniaki powinny być także odpowiednio oznakowane (patrz: Rozp. Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie sposobów oznakowania bulw ziemniaków innych niż sadzeniaki z dnia 25 kwietnia 2016 r. (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1579)).
W 2021 roku do UE trafiło ponad 12 tys. ton polskich ziemniaków
Odnosząc się do skali sprzedaży ziemniaków z Polski do innych państw członkowskich Unii w 2021 r.:
- do UE sprzedano 12 060 t ziemniaków, dla których PIORiN wystawił łącznie 547 zaświadczeń;
- 241 zaświadczania dotyczyły 4 599 t sadzeniaków ziemniaka;
- 306 zaświadczenia wystawiono dla 7 461 t ziemniaków innych niż sadzeniaki;
- najwięcej ziemniaków trafiło do Czech – 175, Holandii – 68 oraz Niemiec– 65.
Oprac. Natalia Marciniak-Musiał
Na podstawie PIORIN
Fot.envatoelements