Jedną z ważniejszych zmian, które zostały wprowadzone w Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 jest odstąpienie od wdrażania tego ekoschematu w ramach filaru I i przeniesienie do filaru II, dzięki czemu zwiększył się limit wydatków na środowisko z 37,41% do 43,44%. Dodatkowo zaplanowano również zwiększenie udziału powierzchni użytków rolnych, które mają zostać objęte wsparciem z 3,52% do 4,53%, co odpowiada wartości z 513 tys. ha na 659 tys. ha.
Które uprawy podlegają wsparciu w ramach WPR na lata 2023-2027?
Uprawy podlegające temu wsparciu to:
- uprawy rolnicze,
- warzywne,
- zielarskie,
- sadownicze,
- jagodowe,
- paszowe,
- TUZ.
Warto zaznaczyć, że małe gospodarstwa z uprawą ekologiczną poniżej 10 ha, będą miały możliwość otrzymania wsparcia w ramach interwencji na uproszczonych zasadach, a mianowicie płatność do hektara w jednakowej wysokości niezależnie od grupy uprawnej.
Jakie wymagania należy spełnić?
Jakie zobowiązania obejmują rolnika w ramach interwencji? Rolnictwo ekologiczne obejmuje okres piąciu lat. Dlatego też płatności ekologiczne w okresie konwersji, 5-letniego zobowiązania, przysługują na okres nie dłuższy niż 3 pierwsze lata realizacji tego zobowiązania. Rolnik, który otrzymał do danego gruntu płatności ekologiczne w ramach innych analogicznych działań w poprzednich latach, ma możliwość otrzymania płatności ekologicznych określonych według stawek, które określone są dla okresu po konwersji.
Wymagania do spełnienia to:
- Obowiązek produkcji ekologicznej i odpowiednie przeznaczenie zbioru.
- Uprawa gatunków roślin określonych w przepisach.
- Posiadanie zwierząt – w przypadku płatności do upraw paszowych na gruntach ornych oraz do trwałych użytków zielonych.
- Posiadanie zwierząt w obsadzie 0,5-1,5 DJP na każdy hektar UR – w przypadku premii za prowadzenie zrównoważonej produkcji roślinno-zwierzęcej.
- Zachowanie trwałych użytków zielonych (nie dotyczy pakietu Małe gospodarstwa z uprawami ekologicznymi w przypadku TUZ innych niż cenne przyrodniczo).
- Posiadanie planu działalności ekologicznej.
W przypadku podstawowych upraw sadowniczych, ekstensywnych upraw sadowniczych oraz upraw jagodowych:
- Uprawa gatunków w okresie owocowania, a w przypadku upraw niebędących w okresie owocowania - potwierdzenie, że do założenia tych upraw wykorzystano materiał nasadzeniowy odpowiedniej jakości.
- Utrzymanie minimalnej obsady dla poszczególnych gatunków roślin z tolerancją do 10%.
- Coroczne wykonywanie na plantacji zabiegów uprawowych i pielęgnacyjnych.
Jak chronić rośliny metodami ekologicznymi?
Ochrona upraw metodami ekologicznymi polega przede wszystkim na zapobieganiu szkodom, które wyrządzić mogą szkodniki i chwasty. Do tego wykorzystać możemy ich naturalnych wrogów, wybrać odpowiednie gatunki czy odmiany, a także heterogeniczny materiał, stosować odpowiedni płodozmian, techniki uprawy np. biofumigacja, metody mechaniczne oraz fizyczne, a także procesy termiczne, jak przykładowo solaryzacja, czy płytka obróbka gleby parą.
Jak nawozić rośliny metodami ekologicznymi?
Przede wszystkim chodzi o to, aby utrzymać żyzność i aktywność biologiczną gleby i ją systematycznie zwiększać. W tym celu możemy stosować:
- z wyjątkiem łąk i upraw wieloletnich na paszę – poprzez stosowanie wieloletniego płodozmianu, w tym obowiązkową uprawę roślin bobowatych, jako uprawę podstawową lub okrywową w ramach płodozmianu i innych roślin na nawóz zielony;
- w przypadku szklarni lub upraw wieloletnich innych niż rośliny na paszę – poprzez stosowanie krótkoterminowej uprawy roślin na nawóz zielony i roślin strączkowych, a także stosowanie różnorodnych roślin; oraz
- we wszystkich przypadkach – poprzez stosowanie obornika lub materii organicznej, w obu przypadkach najlepiej przekompostowanych, pochodzących z produkcji ekologicznej.
Nawozić możemy przy pomocy nawozów oraz środków, które mają za zadanie poprawienie właściwości gleby oraz są dopuszczone do stosowania w uprawie ekologicznej.
Jak kształtują się płatności do hektara dla poszczególnych upraw?
- Upraw rolniczych: 1 697 zł/ha - w okresie konwersji; 1 571 zł/ha - po okresie konwersji
- Upraw warzywnych: 3 021 zł/ha - w okresie konwersji; 2 391 zł/ha - po okresie konwersji
- Upraw zielarskich: 1 856 zł/ha - w okresie konwersji/po okresie konwersji
- Podstawowych upraw sadowniczych: 3 105 zł/ha - w okresie konwersji; 1 961 zł/ha - po okresie konwersji
- Upraw jagodowych: 2 495 zł/ha – w okresie konwersji; 2 213 zł/ha - po okresie konwersji
- Ekstensywnych upraw sadowniczych: 1 326 zł/ha - w okresie konwersji/po okresie konwersji
- Upraw paszowych na gruntach ornych: 1 638 zł/ha - w okresie konwersji; 1 504 zł/ha - po okresie konwersji
- Trwałych użytków zielonych: 1 043 zł/ha - w okresie konwersji/po okresie konwersji innych płatności niż do grup upraw:
- Małych gospodarstw z uprawami ekologicznymi - 1 640 zł/ha
- Premii za zrównoważoną produkcję roślinno-zwierzęcą - 573 zł/ha (w przypadku posiadania w gospodarstwie obsady zwierząt od 0,5 DJP/ha do 1,5 DJP/ha)
Warto pamiętać, że rolnik, sadownik ma prawo do ubiegania się o zwrot kosztów kontroli gospodarstwa, które przeprowadza jednostka certyfikująca w ramach systemu kontroli w rolnictwie ekologicznym. Płatność ekologiczna jest przyznawana w wysokości:
- 100% stawki podstawowej – za powierzchnię od 0,10 ha do 50 ha;
- 75% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 50 ha do 100 ha;
- 60% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 100 ha.
Bernat Patrycja
Źródło: WIR
Fot: envato.elements
